Milletvekili Sakine ÖZ, Başbakanlığın yayınlamış olduğu son tebliğin hayvan ve insan sağlığı açısından yaşanan sorunları büyüteceğinin altını çizdi. Devam eden sorunları Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi EKER’e yazılı soru önergesi ile iletti.
20 Temmuz’da, Resmi Gazete’de, Başbakanlık (Diyanet İşleri Başkanlığı) tarafından yayımlanan “2013 Yılı Kurban Hizmetlerinin Uygulanmasına Dair Tebliğ”in 6. ve 7. maddelerinin bazı fıkraları, 7 Ağustos tarihli yeni bir tebliğ ile ortadan kaldırıldı. İlgili maddeler, kurbanlık hayvanlar konusunda “salgın hastalıklar açısından dikkat edilecek hususlar” ile “kurbanlık hayvan işletmeleri ve hayvan sevkleri ile ilgili alınacak önlemler”i içermekteydi. Başbakanlığın yayınladığı tebliğ ile yürürlükten kalkan kurallar şu biçimdeydi:
2013 yılı kurbanlık hayvan sağlık şartlarını da düzenleyen tebliğin 6. maddesinin 7. ve 9. fıkralarına göre; “Kampanya tarzı şap aşılaması yapılan illerden kurbanlık olarak sevk edilecek sığır cinsi hayvanlar, sevklerinden en fazla 6 ay önce şap hastalığına karşı aşılanmış olmalıydı. Şap aşısı olmayan hayvanlara aşı yapılarak, aşıtatbik tarihinden sonraki 15. günden itibaren sevklerine izin verilecekti. Yapılan son aşılama uygulamasının üzerinden 6 ay geçmiş veya 15 gün geçmemiş hayvanların nakillerine yeterli koruma oluşmaması nedeniyle izin verilmeyecekti.”
Ayrıca; tebliğin 9. fıkrası uyarınca, “Erzurum, Artvin, Ardahan, Kars, Iğdır, Ağrı, Van, Hakkari, Şırnak, Mardin, Şanlıurfa, Gaziantep, Kilis ve Hatay illerinde sığır cinsi hayvanların şap hastalığına karşı şap aşısı ile aşılanıp aşılanmadığı kayıtlar ve aşılama makbuzları ile kontrol edilecek, veteriner sağlık raporunun ilgili bölümüne şap aşısının yapıldığı tarih, aşının seri numarası, aşılama-serumlama makbuzunun tarihi ve seri numarası yazılacaktı.” Yeni tebliğ ile bu fıkralar yürürlükten kaldırıldı.
CHP Manisa Milletvekili Sakine ÖZ, açıklamasında değindiği bu tebliğ değişikliğinin hayvan sağlığı ve kurban gelenekleri açısından ciddi sorunlar içerdiğini, denetimsiz ve sağlıksız koşullarda yetiştirilecek ve sevk edilecek hayvanların, Kurban Bayramı sürecinde insan sağlığını da olumsuz etkileyeceğini şu sözlerle ifade etti:
“Aşılamalar, hayvan sağlığını korumakla beraber hayvandan insana geçecek hastalıkları da önleme amacını taşır. İnsanda hastalık yapan 1100 civarında etmenin büyük bir bölümünün hayvansal yollardan geçtiği bilinmektedir. Bu nedenle, insan sağlığını ilgilendiren tasarrufları yaparken daha dikkatli hareket etmek gerekmektedir.
Birçok uzman kurum ve kuruluşun da eleştirdiği bu tebliğ değişikliğiyle, Başbakanlık (Diyanet İşleri Başkanlığı), kurbanlık hayvan sağlığı açısından geri adım atmıştır. Tebliğin Temmuz ayındaki ilk hali, konunun ibadet yönünü de inceleyerek, inananların hastalıklı kurban kesmemelerine yönelik bir düzenleme yapmıştı.
Ne var ki, Başbakanlık (Diyanet İşleri Başkanlığı), Ağustos ayındaki yeni düzenlemesiyle, kendi tebliğinde önem verdiği can alıcı hususları iptal etmiştir. Kurbanlık hayvanların aşılanma süre ve usulleri ile denetimlerini içeren böylesine önemli bir tebliğ, ne olmuş da bir çırpıda değiştirilmiştir?”
“Bu düzenleme kimler için yapılmıştır?”
“AKP iktidarından önce, her yıl bahar ve sonbahar aylarında bir program dahilinde büyükbaş hayvanlara şap aşısı yapılmaktaydı. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı bu düzenle oynayarak, aşılamaları önce serbest veterinerlere verdi, daha sonra bu hizmeti kendisi yerine getirdi. Meclis kürsüsünde çiftçilerimizin bu sorununu aktardığımda Bakan Mehdi EKER inkar ederek aşı ile ilgili sorun olmadığını söylemişti. Ancak gelinen noktada sorunun sürdüğü, hatta daha büyüdüğü görülmektedir. Yaklaşan kurban bayramının gelmesi ile sorunun önemi kadar aciliyeti de vardır.
Başbakanlık (Diyanet İşleri Başkanlığı) tarafından yayınlanan bu yeni tebliğ ve ardından Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın açıklaması, hayvancılarımızı tatmin etmediği gibi, anlaşılan o ki, hükümet, aşılamadaki beceriksizliklerine ya mazeret arıyor ya da ülkemize sokulacak aşısız hayvanları kurbanlık ederek başka maddi hesapların içine giriyor…
Kamuoyunda sıkça dillendirilen iddialara bakanlığın acil ve net yanıtlar vermesi gerekmektedir… Bu tebliğin son derece önemli fıkraları neden yürürlükten kaldırıldı, yurtdışından kaçak hayvan girişinin arttığına ilişkin iddialar ortadayken, Başbakanlık (Diyanet İşleri Başkanlığı) nasıl oluyor da aşı belgelerine ilişkin tebliğin maddesini yürürlükten kaldırabiliyor? Tebliğin yürürlükten kaldırılan 6. maddesinin 9. fıkrası, tam da Doğu ve Güneydoğu illerinden kaçak giriş yaptığı söylenen hayvanların sağlık kontrolündeki aşılara ilişkin denetimlerini kapsıyordu ve sayılan illerimizden gelen hayvanların aşı belgesini istemekteydi. Aşı belgesinin istenmemesi sonunda yurdumuza kaçak giren veya girecek olan hayvanların yurt içinde serbestçe dolaşmasının önü açılacak olup bu hayvanların hastalıklı olup olmadıklarına bakılmaksızın alınıp satılması sağlanacaktır.”
“Şimdi soruyoruz:
Değiştirilen bu tebliğle birlikte, hastalıklı büyükbaş hayvanların yurt içinde serbestçe dolaşmasının ve hastalığın yayılmasının önüne nasıl geçilecektir?
Bakanlık, istediği kadar “hayvanlara kulak küpesi takılmasıyla hastalık ve aşıların denetlenebileceğini” söylesin, uygulamada tek başına kulak küpesi yetmeyecektir, çünkü yeni doğan hayvanların 20 günlüğe kadar kulak küpelerini taktırma zorunluluğu vardır. 20 gün sonunda taktırmayanlar ceza ödeyerek hayvanlarına kulak küpesi taktırabilmektedir, ancak bu cezayı bir kez ödeyen çiftçi, işletmesindeki tüm hayvanlarına kulak küpesi taktırabilmektedir.”
“Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi EKER’e yönelttiğim sorularda, yaşanan aşılama, sağlık denetimleri ve sevkiyata ilişkin net bilgiler vermesini talep ediyorum.”
“Buna göre; bakanlık, yapılan son tebliğ düzenlemesiyle, kurbanlık hayvanlardan aşı belgesi istenmemesi sonucunda oluşabilecek sağlık sorunları için bir önlem almış mıdır, kaçak hayvan girişi ve satışı nasıl önlenecektir? Hayvanların yitirilmesi ya da insanların bu hayvanlardan bir hastalık kapması olasılığı karşısında hükümetin planlaması var mıdır? Sağlıklı hayvan sayısının aşı denetimlerinin azaldığı bir ortamda düşmesi halinde nasıl bir yol izlenecektir? Hayvanlardan geçecek hastalıkların ötesinde, sağlıklı hayvan sayısının azalması ile süt, süt ürünleri ve et fiyatları değişme olasılığı varken, hükümet üretici ve tüketici için bir çözüm öngörmüş müdür? Vatandaşımız parasını verdiği halde, aşı ve denetim eksiğinden dolayı hastalanmış bir hayvanın kesilmesi durumunda, ‘İslami esaslara uygunluk’ ilkesi sakatlanınca, bunun dini, idari ve siyasi sorumluluğunu kim üstlenecektir?
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın hazırladığı tebliğin üzerinden bir ay geçmeden değiştirilmesini anlamak mümkün değildir? Birtakım kişilerin vurgun denebilecek yöntemlerle, denetimsiz ve aşısız hayvanlar üzerinden kazanç elde edebileceği kurbanlık satışlarında; yurttaşlarımızın dikkatli olmasını öneriyor ve bakanlıktan bu yanlıştan dönerek halkımızı rahatlatacak sağlıklı ve denetimli bir aşılamaya gitmesini talep ediyorum.”