Tıpta sembol bilmecesi

Manisa’da Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı olarak görev yapan Dr. Mehmet Mustafa Açıl, yaptığı araştırmalar sonucu Türk Tabipler Birliği ve Sağlık Bakanlığı amblemlerinde kullanılan asa etrafına dolanmış çift yılan figürünün tıp ile ilişkisi olmadığını savundu. Dr. Açıl, yeni logoda yer alan figürün Yunan mitolojisinde hırsızlık ve ticaret tanrısı olarak bilinen Hermes’in ’caduseus’ adlı asasından esinlendiğini ve bu yanlışın acilen düzeltilmesi gerektiğini belirtti.

Manisa’da özel bir hastanede görevli Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Mehmet Mustafa Açıl, hobi olarak başladığı klasik Yunan mitolojisiyle uzun süredir ilgileniyor. Dr. Açıl, 3 yıllık araştırmalarının sonucunda ilginç bir şekilde yanlışı ortaya çıkardı. Klasik Yunan mitolojisiyle ilgilenen uzman ve arkeologların görüşünü de alan Dr. Açıl, yaptığı araştırmalar sonucu Türk Tabipler Birliği ve Sağlık Bakanlığı amblemlerinde kullanılan figürün tıp ile ilişkisi olmadığını kanıtladı. Türk Tabipler Birliği ve Sağlık Bakanlığı amblemlerinde yer alan figürün, klasik Yunan mitolojisinde hırsızlıkla, tüccarlıkla, kurnazlıkla anılan tanrıya ait olduğu görüşünü savunan Açıl, tıbbın tüm değerleriyle çelişen bu özelliklere sahip bir asanın kullanılmasının son derece yanlış olduğunu söyledi.

"Tıp sembolüyle ilgili bir yanlışı düzeltmek istedik"

Dr. Açıl, amblemlerde kullanılan logonun asa etrafında dolanan tek yılanın olması gerektiğine dikkat çekerek, "Yaklaşık 3 yıldır klasik Yunan mitolojisiyle yakından ilgileniyorum. Bu hobi olmaktan çıktı, artık iddialı girişimler arasında bulunuyorum. Bazı güzel bilgiler edindiğimiz gibi yanlış uygulamaların da farkına varıyoruz. Bununla ilgili en yanlış uygulama halen daha ülkemizde de kullanılan ve dünya üzerindeki kullanımı azalmakla beraber halen daha devam eden tıp sembolüyle ilgili bir yanlışı düzeltmek istedik. Bayraklar, amblemler ve flamalar toplumları ve kuruluşları temsil eden en önemli olgulardan biridir. Amblemler ve bayraklar üzerindeki her bir işaretin ve rengin ayrı bir anlamı vardır. Şu anda Türk Tabipler Birliği amblemine ve Sağlık Bakanlığının yeni logosunda kullanılan figüre bakıldığı zaman bir asa etrafına dolanmış iki yılan görüntüsü görüyorsunuz. Bu asada ayrıca kanat benzeri iki tane yapı görüyorsunuz. Klasik Yunan mitolojisiyle ilgilenen uzmanların ve arkeologların görüşünü de alarak bu amblemin Yunan mitolojisindeki en büyük 13 tanrıdan biri olan Hermes’in, ’caduseus’ adlı asasından kaynaklandığını ortaya çıkardık. Bu asa ulak asasıdır. Bu ulak asasını kullanan Hermes’in aslında tıp ile ilişkisi olmayan hatta tıbbın içerdiği bazı etik değerlerle tamamen çelişen bir tanrı olduğu görülmektedir. Hermes’in görevi tanrılar arasındaki iletişimi sağlayan bir ulak tanrısıdır. Aynı zamanda doğumundan hemen sonra Apollon’un sürülerini çaldığı zaman aynı zamanda hırsızlık tanrısıdır. Kurnaz olan bu tanrı, aynı zamanda tüccarların da tanrısıdır. Tıpta görev yapan hekimlerin, sağlık hizmeti sunan personelin hırsızlıkla ve ticaretle anılması çok uygun değil. Oysa tıp tanrısı çok farklı. Apollon’un oğlu Asklepios’tur. Asklepios’un bir asası vardır. Asasında sarılı tek bir yılan bulunmaktadır" diye konuştu.

Dünya üzerindeki söz sahibi en önemli kuruluşlar olan Dünya Sağlık Örgütü, Dünya Veterinerler Örgütü ve Dünya Tabipler Birliğinin amblemlerinde tek yılanlı asayı kullandığına dikkat çeken Dr. Açıl, "Ne yazık ki Sağlık Bakanlığının açıkladığı yeni logosunda halen daha yanlış logoyu kullanmaktayız. Talebim tıp etiğiyle uyuşmayan kurnazlık, hırsızlık, ticaret gibi anlamları içeren bir tıp amblemi olarak kullanılmaya karşıyız. Mutlaka değiştirilmesini talep ediyoruz. İlk olarak Türk Tabipler Birliğine dilekçe olarak verdim. Konu üzerinde olumsuz yanıt aldığımız durumunda hukuksal anlamda değerlendirmeler yapmayı düşünüyoruz. Türk Tabipler Birliğine yaptığım başvuru süreci devam ediyor. Gelecek cevabın ardından Sağlık Bakanlığına da müracaat edeceğim” dedi.

Dr. Açıl, Türkiye gibi Somali ve Hindistan’ın da aynı yanlış amblemi kullandığını da sözlerine ekledi.